Decubitus bij kinderen wordt
eerder zelden gesignaleerd. Er is zeer weinig onderzoek over verricht.
In
een studie bij 39.874 ziekenhuispatiënten rapporteren Barczak et al.
dat bij 1% van de kinderen decubitus werd
gesignaleerd. In de Nederlandse landelijke
prevalentiemeting worden bij 8.1% van de kinderen
opgenomen in een ziekenhuis decubitus gesignaleerd. Bij 184 van de 185
kinderen met decubitus ging het om
niet-wegdrukbare roodheid (decubitus graad 1) .
In welke mate de gerapporteerde
niet-wegdrukbare roodheid ook een aantal
incontinentieletsels omvatte, is niet gekend.
Bedi
brengt verslag uit van een risicoschaal
ontwikkeld specifiek voor kinderen. Deze schaal
bestaat uit volgende items: gewicht, continentie, huidtype, mobiliteit,
eetlust, leeftijd, algemene toestand, speciale risico’s, neurologische
problemen, chirurgisch ingrijpen en medicatie. De schaal is echter nooit
getest of onderzocht geweest.
De
schaal ontwikkeld door Cockett
is een variante op die
van Bedi, maar werd eveneens niet onderzocht.
Huffines en Logsdon
ontwikkelden de
Neonatal Skin Risk Assessment Scale (NSRAS) en testten die bij 32 neonati.
Enkel de algemeen lichamelijke toestand, de activiteit en de voeding
bleken (enigszins) het ontstaan van decubitus te voorspellen. Opmerkelijk
in deze studie was dat 6 (19%) van de 32 geobserveerde neonati decubitus
ontwikkelden.
Een aangepaste Bradenschaal voor gebruik bij kleine
kinderen werd ontwikkeld door Curley et al. (6): de Braden Q Scale. De
performantie van deze schaal zou gelijkwaardig zijn aan die van de
Bradenschaal bij volwassenen, maar de schaal is tot op heden onvoldoende
onderzocht.
Waar in rugligging bij volwassenen ter hoogte van het sacrum (en ev.
hielen) de grootste druk wordt gemeten, is dit bij
kinderen niet het geval. Uit onderzoek uitgevoerd
door Solis e.a.
blijkt dat de grootste
druk bij kinderen in gestrekte rugligging
wordt geregistreerd ter hoogte van het achterhoofd en dit voor alle
leeftijden (10 weken - 13,5 jaar). De
druk uitgeoefend ter hoogte van de sacrale regio neemt toe met de
leeftijd.
Het
optreden van een decubitusletsel ter hoogte van het achterhoofd kan als
gevolg hebben dat op deze plaats haaruitval of kaalhoofdigheid ontstaat
.
Bij
geïmmobiliseerde of zeer zieke kinderen zijn de
aanbevelingen voor volwassenen van toepassing, wel met speciale aandacht
voor het risico op decubitus ter hoogte van het achterhoofd (maar ook ter
hoogte van de oren) (6). Het gebruik van een visco-elastisch
foamhoofdkussen en het regelmatig herpositioneren van het hoofd zijn
mogelijke actiepunten.
Besluit
Het
risico op decubitus bij kinderen is niet hoog,
maar vergt waakzaamheid. Vooral bij zwaar zieke
kinderen en bij kinderen die weinig spontaan
(kunnen) bewegen lopen risico op het ontwikkelen van decubitus. De
aanbevelingen voor volwassen zijn ook op kinderen
toepasbaar. Belangrijk is wel speciale aandacht te besteden aan het gevaar
voor decubitus ter hoogte van het achterhoofd; een risico dat groter is
dan bij volwassenen.
Verwijzingen
(1)
Barczak CA, Barnett RI, Childs EJ, Bosley LM. Fourth national
pressure ulcer prevalence survey. Adv Wound Care 1997; 10(4):18-26.
|
(2)
Bours GJJW, Halfens RJG, Joosten CMC. Landelijke prevalentie
onderzoek decubitus. Maastricht: Universiteit Maastricht /
Stuurgroep Decubitus, 2000.
|
(3)
Bedi A. A tool to fill the gap. Developing a wound risk
assessment chart for children. Prof Nurse 1993; 9:112-120.
|
(4)
Cockett A. Paediatric Pressure Sore Risk Assessment. Journal
of Tissue Viability 1998; 8(1):30.
|
(5)
Huffines B, Logsdon MC.
The Neonatal Skin Risk Assessment Scale for predicting skin breakdown
in neonates. Issues Compr Pediatr Nurs 1997; 20(2):103-114.
|
(6)
Curley MA, Razmus IS, Roberts KE, Wypij D. Predicting
pressure ulcer risk in pediatric patients: the Braden Q Scale. Nurs
Res 2003; 52(1):22-33.
|
(7)
Solis I, Krouskop T, Trainer N, Marburger R. Supine interface
pressure in children. Arch Phys Med Rehabil 1988; 69:524-526.
|
(8)
Gershan LA, Esterly NB. Scarring alopecia in neonates as a
consequence of hypoxaemia- hypoperfusion. Arch Dis Child 1993; 68(5
Spec No):591-593.
|
<Start> |